Over het Spaans
| Landen waar Spaans gesproken wordt: | Spanje, Italië, Andorra, Argentinië, Chili, Bolivië, Cuba, Peru, Costa Rica, Dominicaanse Republiek, Colombia, Ecuador, El Salvador, Equatoriaal Guinea, Guatemala, Honduras, Mexico, Nicaragua, Panama, Paraguay, Puerto Rico, Uruguay, Venezuela, en de Verenigde Staten. |
| Landen en regio's waar het Spaans een officiële taal is: | Spanje, Argentinië, Chili, Bolivië, Cuba, Peru, Costa Rica, Dominicaanse Republiek, Colombia, Ecuador, El Salvador, Equatoriaal Guinea, Guatemala, Honduras, Mexico, Nicaragua, Panama, Paraguay, Puerto Rico, Uruguay, Venezuela. |
| Aantal moedertaalsprekers: | Rond de 329 miljoen sprekers. |
| Andere namen: | Kastiliaans / Castiliaans / Castellaans |
| Eigen benaming: | Español, of voluit: La lengua española / Castellano, of voluit: La lengua castellana. |
Alfabet: |
Romeins (Latijns). |
| Aantal letters in het alfabet: | 27 (van A tot Z) |
| Regulering: (Van spelling, etc.) |
Asociación de Academias de la Lengua Española. |
| Classificatie: (Taalfamilie) |
Indo-Europees --------> Romaans ----------> Iberisch-Romaans ---------------------------> Spaans |
| Spaans is sterk verwant aan: | Portugees, Catalaans en Papiamento. |
| Spaans is in mindere mate ook verwant aan: | Latijn, Italiaans, Frans, Roemeens. |
| Spaans is een verre verwant van: | Nederlands, Russisch, Grieks, Iers, Perzisch, Hindi, Armeens, Litouws. |
Over de Spaanse taal
Introductie
|
 AlfabetHet Spaans maakt gebruik van het Romeinse of Latijnse alfabet. Het alfabet bevat de extra letter Ñ die na de letter N komt. Andere bijzonderheden van de Spaanse spelling zijn het omgekeerde vraagteken en het omgekeerde uitroepteken, die aan het begin van een zin geplaatst worden. De lettercombinatie Ll wordt uitgesproken als Lj of als J, afhankelijk van de regio. Lees meer over het alfabet.... |
| Geografische verspreiding Het Spaans vindt zijn oorsprong in Spanje. Na de ontdekking van Amerika door Columbus in 1492 werd het Spaans door ontdekkingsreizigers en conquistadores (veroveraars) over de wereld verspreid. Vandaag de dag wordt het Spaans in meer dan 20 landen op alle continenten gesproken. Dit zijn de landen en gebieden: Europa: Spanje en Andorra. Afrika: Equatoriaal-Guinea en de Canarische Eilanden. Noord-Amerika: Mexico en het zuiden van de Verenigde Staten. Midden-Amerika: Guatemala, Cuba, Dominicaanse Republiek, Honduras, El Salvador, Nicaragua, Puerto Rico, Costa Rica en Panama. Zuid-Amerika: Colombia, Argentinië, Peru, Venezuela, Chili, Ecuador, Bolivia, Paraguay en Uruguay. Azie: De Filipijnen. Oceanië: Paaseiland In de genoemde landen is het Spaans een officiële taal, met uitzondering van Andorra, de VS en de Filipijnen. Alle Spaanstalige gebieden samen worden ook wel de Hispanosfeer genoemd. |
| Grammatica Het Spaans heeft geen bijzonder moeilijke grammatica. Toch zijn er een aantal regels waar je rekening mee zult moeten houden als je Spaans leert. Het Spaans kent twee geslachten voor zelfstandige naamwoorden, mannelijk en vrouwelijk. Bijvoeglijke naamwoorden worden meestal achter het zelfstandig naamwoord waar ze bijhoren geplaatst, en ze stemmen met het zelfstandig naamwoord overeen in geslacht. Als er sprake is van een vrouwelijk zelfstandig naamwoord, dan moet het bijvoeglijke naamwoord ook in de vrouwelijke vorm. Vrouwelijke zelfstandige naamwoorden herken je o.a. aan een uitgang eindigend op -a, maar er zijn uitzonderingen. El día (de dag) is bijvoorbeeld mannelijk. Lees meer over de grammatica.... |
Het Spaans en zijn verwanten
Het Spaans vergeleken met andere Romaanse talen en het Latijn.
Het Spaans vergeleken met andere Indo-Europese talen
|
| Geschiedenis van het Spaans Na het uiteenvallen van het Romeinse Rijk ontwikkelde het Latijn zich tot verschillende talen. Zo ontwikkelde het Spaans zich in de Middeleeuwen vanuit de Latijnse volkstaal. Volksverhuizingen en nieuwe invloeden In de klassieke tijd was het Spanje een deel van het Romeinse Rijk. De Latijnssprekende Romeinen woonden op het Iberisch Schiereiland samen met Keltische stammen, de Keltiberiërs. Ook andere talen, zoals het Baskisch werden er toen al gesproken. Toen het Romeinse Rijk uiteenviel vestigden de Germaanse Visigothen zich in Spanje. Al deze talen beïnvloedden het Volkslatijn en gaven een eigen richting aan de verdere ontwikkeling van het Spaans. In het jaar 711 vielen de Moren (Arabische veroveraars) het Iberisch Schiereiland binnen. Gedurende de rest van de Middeleeuwen zou de Arabische cultuur een stempel drukken op de taal en cultuur van de regio. Het Spaans en het Portugees hebben daardoor veel woorden van Arabische oorsprong. Het Spaans wordt een wereldtaal Na de ontdekking van de nieuwe wereld door Columbus in 1492 en de daarop volgende verovering van grote delen van Zuid-Amerika door de conquistadores (veroveraars) is het Spaans een wereldtaal geworden met vele miljoenen sprekers. In de 17e eeuw vonden er een aantal klankverschuivingen plaats in het Spaans in Spanje. Deze klankverschuivingen zijn grotendeels aan het Spaans van Latijns-Amerika voorbijgegaan. Het Spaans van Latijns-Amerika lijkt dus meer op het oude Spaans dan het Spaans uit Spanje. Het Spaans als taal van politiek en macht Vanaf het eind van de 15e eeuw neemt de macht van het Huis van Castilië enorm toe. Daarmee gaat ook hun taal, het Castiliaans, de basis vormen voor het standaard-Spaans. Het Spaans is daarna altijd de taal van politieke macht geweest. Achtereenvolgende heersers, zoals het Huis van Castilië, het Huis van Bourbon en dictator Franco hebben geprobeerd andere talen, zoals Catalaans en Baskisch in Spanje uit te roeien, ten gunste van het Spaans, echter zonder succes. Ook in de koloniën was het Spaans de taal van de machthebbers. De oorspronkelijke bevolking sprak hun eigen inheemse taal. Heden en toekomst Door de grote immigratie vanuit Zuid-Amerika naar de Verenigde Staten wordt het Spaans daar ook steeds belangrijker. In de zuidelijke staten van de VS leven vele miljoenen Spaanstaligen. Er wordt al over gespeculeerd dat het Spaans in de toekomst misschien de positie van het Engels in de Verenigde Staten overneemt. Sinds de herinvoering van de democratie in Spanje bestaat het Spaans in harmonie met de kleinere talen van Spanje. De centrale overheid steunt de streektalen van Spanje en er wordt niet langer na gestreefd deze door Standaard-Spaans te vervangen. |
| Tekst en literatuur Spaanse literatuur is populair in Nederland en Vlaanderen. Vele uitgeverijen hebben wel één of meerdere Spaanstalige schrijvers in hun portfolio. De Spaanse literatuur begon al in de Middeleeuwen. Uit de 11e eeuw zijn enkele jarcha's bekend, korte gedichtjes waarin het gemis van een geliefde beschreven wordt. Het epische heldendicht El Poema del Cid (12e eeuw) en de tragische liefdesgeschiedenis La Celestina (1499) zijn de hoogtepunten van de Middeleeuwse Spaanse literatuur. De 17e eeuw is de Gouden Eeuw van de Spaanse literatuur, met Cervantes en zijn dwaze ridderheld Don Quichot. Ook het toneel bloeide, vooral door de zeer productieve schrijver Lope de Vega en Tirso de Molina. Tijdens de Romantiek (begin 19e eeuw) kwam het gevoel centraal te staan. Belangrijke dichters uit deze tijd zijn José de Espronceda en Gustavo Adolfo Bécquer. Eind 19e eeuw kwam het Realisme op, onder andere via de romans van Vicente Blasco Ibañez en toneelwerk van José Echegaray. Vanaf begin 20e eeuw deed het modernisme zijn intrede met sleutelfiguren zoals Juan Ramón Jiménez en Rubén Darío. In de tijd rond de Spaanse Burgeroorloog was Federico García Lorca een beroemd dichter. Vandaag de dag zijn vooral Latijns-Amerikaanse schrijvers als Jorge Luis Borges, Gabriel García Márquez en Isabel Allende populair. Lees verder...... |
| Spaanse leenwoorden Wellicht leest u in de krant dat het op een haciënda tot een gewapend treffen kwam tussen guerillastrijders en commandotroepen van de junta. De nogal macho leider van de guerillastrijders stond een journalist te woord vanuit de uitvalsbasis in de sierra. Hij was gekleed in een poncho en droeg een sombrero om zijn gezicht tegen de zon te beschermen. Terwijl hij de rook van zijn sigaar uitblies, zei hij: "De junta moet de macht opgeven, en daarmee basta!". Vanuit de patio van het presidentieel paleis liet een woordvoerder van de junta weten: "Ay caramba! Deze aanval hadden we niet aan zien komen. De guerillastrijders zijn voor ons desperado's en vigilantes. Als we ze te pakken krijgen voeren we ze aan de coyotes en de alligators." De VN had inmiddels een embargo ingesteld, waardoor de armada van het land in de haven moest blijven liggen. Handelsschepen konden hun cargo niet vervoeren. Wellicht eet u vanavond een paëlla met gamba's en calamares met een salade van tomaten en aioli. Met tapas vooraf en als toetje een sorbet van avocado en chocolade. En bent u al een aficionado van salsamuziek en salsadansen? In het Nederlands komen vele woorden van Spaanse oorsprong voor. Lees verder.... |
 StreektaalNiet iedereen in Spanje spreekt Spaans. Een groot aantal mensen spreekt een streektaal of minderheidstaal. Het gebruik van streektaal in alle facetten van het dagelijks leven is in Spanje veel gebruikelijker dan in Nederland. Zo verschijnen er dagbladen in streektaal en is de streektaal ook de dagelijkse taal van onderwijs, handel en overheid. De drie bekendste streektalen zijn het Catalaans, het Baskisch en het Galicisch. Lees verder..... |
 Wetenschap De wetenschappelijke studie naar de Spaanse taal en cultuur heet de Hispanistiek. Iemand die zich met deze tak van wetenschap bezighoudt heet een hispanist. Hispanistiek is een onderdeel van de Romanistiek, de studie van Romaanse talen en culturen. Aan de Rijksuniversteit Groningen (RuG) kun je de studie Romaanse Talen en Culturen volgen met Spaans als hoofdrichting. In Leiden kun je Spaans studeren als onderdeel van de studie Talen en Culturen van Latijns-Amerika (TCLA). Verder kun je Spaans studeren aan de universiteiten van Utrecht, Amsterdam (UvA), Nijmegen, Gent en de hogescholen van Utrecht (ITV), Den Haag (Hogeschool West-Nederland), de Erasmus Hogeschool in Brussel en het HIVT in Antwerpen. |
"Unas pocas palabras, mientras alguien callase, las del viento en las hojas, mientras beso tus labios.
Een paar woorden, terwijl iemand zweeg, die van de wind in de bladeren, terwijl ik jouw lippen kuste.
"